feb
Ik heb altijd wel wat gember in de koelkast liggen. Enfin niet altijd, want zo heilig ben ik niet, maar toch regelmatig. In sommige gerechten zorgt het echt voor een meerwaarde, als je het met mate gebruikt tenminste. Ik maak er thee van als ik eens te diep in het glas heb gekeken (gember is super wanneer je misselijk bent, ik zeg het je maar) of er gaat een kleine hoeveelheid mee in de appeltaart – dat is zo ontzettend lekker! Maar een jaar of 4 geleden wilde ik me ook eens wagen aan de teelt ervan. Niet dat ik schrik had, maar het is met gember natuurlijk niet zoals met aardperen: een gat maken, knol erin en klaar. Zo werkt dat niet. Gember, zoals wij het kennen, is een wortelstok van de gemberplant of Zingiber officinale. Er komt dus wel wat meer bij kijken dan een bezoekje aan de supermarkt, dat begrijp je vast wel.
Planten, maar hoe?
Het begon bij mij met een paar stukjes gember uit de supermarkt, ergens begin februari. Onbespoten, maar wel uit de supermarkt. Omdat Zingiber een warmteminnende plant is, is het belangrijk om de wortelstok binnenshuis te laten voorkiemen. Vergelijkbaar met het voorkiemen van aardappelen, maar dan in iets vochtigere omstandigheden. Het doel is simpel: de slapende ogen of zogenoemde rhizomen aansporen om scheuten te maken. Het zijn tenslotte die scheuten die ons naar de overwinning helpen. Leg de wortelstokken in een schaaltje met water, het liefst dichtbij de chauffage of kachel. Je hoeft ze niet onder te dompelen in het water, maar ze moeten wel voortdurend vochtig staan. Dagelijks bijvullen is noodzakelijk vermits water gewoon verdampt bij hoge temperaturen. Het helpt door er een kweekkasje overheen te zetten, zo blijft het altijd vochtig binnenin. Wees vooral geduldig want het kan met gemak een paar weken duren vooraleer de plant ook maar een teken van leven geeft. Ik denk dat het na 5 of 6 weken moet zijn geweest (dat is afhankelijk van hoe warm het bij je thuis is en hoe vochtig je de wortelstokken kunt houden) dat ik de eerste scheuten tevoorschijn zag komen. Zodra alle scheuten duidelijk zichtbaar werden heb ik ze maar meteen in een pot met potgrond geplant. Stop de wortelstokken niet te diep, je kunt ze vrij oppervlakkig op de grond neerleggen of net iets dieper onder de grond steken. Die wortelstokken hadden inmiddels ook wortels gevormd en konden het vanaf nu wel aan om de grond in te gaan. Ik ben ze wel regelmatig water blijven geven, want dat hebben ze dus echt wel nodig. Wanneer het vanaf april overdag zonniger en warmer werd durfde ik ze al eens in de kas te zetten overdag. ‘s Nachts wel weer naar binnen, want te grote temperatuurschommelingen zorgen voor een groeistop.
In de moestuin
Na de ijsheiligen, vanaf midden mei, kunnen ze definitief naar buiten. ‘t Is te zeggen: in de kas of op het zonnigste plekje dat je kunt verzinnen in de tuin. Omdat de kas vol stond met tomaten kon ik ze onmogelijk nog ergens tussen krijgen, maar op het zuidgericht terras was er gelukkig wel nog plaats. De hele zomer lang heb ik ze vertroeteld, als kleine baby’s i kid you not. Elke dag een beetje water als het echt warm was en af en toe wat vloeibare meststof rijk aan kalium en fosfor. De plant die ondertussen zo’n 50 tot 70 centimeter groot was geworden voelde zich duidelijk prima. Het loof, dat met wat verbeelding doet denken aan pas gekiemde maïszaailingen, was frisgroen en tot mijn verbazing vrij van ziekten of schimmels. Bij aanhoudende regen of zomerdipjes ging de pot wel terug in de kas. Voor heel even maar, maar wel altijd terecht zo bleek. Vanaf eind september gaf ik stilaan minder water en ging de pot definitief de kas in. Alles om het seizoen zo lang mogelijk te rekken.
The day: oogsten
Omdat gember heel veel tijd nodig heeft om eetbare wortelstokken te produceren is het van groot belang om zo laat mogelijk te oogsten. Ik ben uiteindelijk pas ergens in november gezwicht omdat er hevige nachtvorst werd voorspeld en ik dus geen kant meer op kon. Gember is vorstgevoelig, dus je begrijpt dat ik met angsten zat. Ik haalde de plant uit zijn pot en maakte de wortelkluit voorzichtig los. De plant had inmiddels ook al wortelstokken geproduceerd die letterlijk de grond uitgeduwd werden. Tot mijn verbazing zag ik verschillende – ik denk wel tientallen – nieuwe gemberstokken verschijnen. Zo blij als een kind was ik. Pas geoogst zijn de wortelstokken geel met een beetje roze. Heel mooi. Maar dat duurt echter niet lang. Zodra de gemberwortels droog worden, zoals het hoort, krijgen ze hun typisch bruine en vrij harde schil.
Conclusie
Ik had nooit verwacht dat het mij zou lukken, want de gemberplant is tenslotte een tropisch gewas. In zijn natuurlijke omgeving krijgt de plant zelfs hele mooie bloemen. In onze gebieden zijn de seizoenen te kort en lukt het niet om ze zover te krijgen. De droge wortelstokken bewaren het langst in een kistje met vochtig zand, het liefst op een koele plek (kelder of onverwarmde garage). Af en toe een exemplaar in de koelkast en drinken, euh koken maar. Zou ik het opnieuw doen? Zeker weten. Je moet simpelweg wat geduld hebben. Het duurt je 9 volle maanden, een zwangerschap zeg maar, om de vruchten van je werk te oogsten. Maar wat je oogst is dan ook serieus de moeite waard.
Winkelwagentje
Hoe lang kan je die gember dan bewaren?
Dag Sofie,
Dat hangt er een beetje van af. Ik bewaar ze in de kelder in kistjes met vochtig zand. Zo drogen ze niet uit. Af en toe eentje in de koelkast voor gebruik en klaar :). Succes!
Ik doe ook wel gember in de vriezer. Schillen, fijn hakken en dan in een bakje voor ijsklontjes. Dan heb je mooie porties klaar voor gebruik.
Beste Angelo, ik heb vorige week twee wortelstokken in het water gelegd en ik zie nu al gele scheuten. Kan ik ze beter nog even in het water laten of toch maar in de grond stoppen? Alvast bedankt!
Klinkt leuk.. denk dat ik het is ga proberen ! Bedankt voor je leuke tips!
Ik heb net de stap gezet om gember zelf te kweken. Ben curieus…
Mijn gemberstok ligt reeds 4 weken in de keuken waar ik dagelijks kook en waar het ook warm is. In mijn keuken zelf zit niet direct een venster. Natuurlijk licht krijg ik er binnen via de venster van de voorplaats en de venster van de achterplaats. Mijn keuken hangt er als het ware tussen. Daarmee wil ik zeggen dat het niet direct heel klaar is in mijn keuken. Tot mijn verbazing zag ik dat de stok op 1 plaats kiemde en de geel groene knop is ondertussen reeds zeker 2,5 cm groot. Door deze video te zien heb ik deze nu direct in een schaaltje met water gelegd en nu maar wachten op de volgende video om te weten hoe het precies verder moet. Ik heb dat schaaltje nu wel in de voorplaats gezet waar de zon door de venster schijnt. Eens zien wat er nu zal gebeuren.
Ga het ook proberen!!
Prima tip…staat al in een schaaltje….en nu alles volgen!
Kun je de plant in het najaar niet vanuit de kas in de woonkamer zetten en proberen hem langer over te houden en misschien dan wel in bloei te krijgen? Heb er nu inmiddels ook een bakje met een aantal staan sinds afgelopen week. Ben zo benieuwd.
Ik doe mee, ze liggen al 1week In het water en ik zie al kleine groene uitlopers
En nu wachten
Super, dat lees ik graag. Veel succes, Marleen! 🙂
De mijne waren rustig aan het schieten en na tip van Angelo in water gelegd.. teveel water blijkt want de boel is aan het rotten. Heb nog 1 kunnen redden en terug in aarde gezet. Hopelijk komt het nog goed want was zeer grote (lees: kostelijke) wortel. Ben benieuwd!
Zodra de eerste scheuten tevoorschijn komen kun je ze oppotten. Je hoeft dus niet te wachten. Schimmel kan trouwens niet echt kwaad.
wanneer komt die 2de video ?
Dag Inge,
Ben je al geabonneerd op mijn YouTube kanaal? -> http://tv.angelodorny.be
Daar zie je de video’s ook verschijnen: https://www.youtube.com/watch?v=4KfKrhAaYhg&t=24s
Heb het geprobeerd en heb een uitgeschoten lange tak met blaadjes met droge puntjes. Hoe au het komen? Niet vochtig genoeg?
Dag Christiane,
Dat is moeilijk te zeggen vanop een afstand, maar ik denk dat het volkomen normaal is. Mijn plant heeft ook wat droge puntjes op de bladeren. Wellicht heeft dat te maken met ons klimaat dat niet altijd vochtig genoeg is. Ik zou me voorlopig geen zorgen maken. Succes!
Dag Angelo,
Ik ben het ook aan het proberen! De gember ligt nu één week in het water, maar het water stinkt echt enorm! En de gemberstokken worden een beetje zacht. Ik heb telkens lauwwarm water toegevoegd totdat de gember half onderwater staat. Daarna zet ik het op een warm plekje op de vloerverwarming.
Zijn mijn wortelstokken aan het rotten? Kan ik ze nog in de grond stoppen?
Ik hoor graag van je!
Groet, Anne
Hoi ik had ook een stuk gember gekocht in de supermarkt omdat we graag gemberthee drinken en ik was het gans vergeten da we dat hadden bijgevolg had ik een uitgedroogt raar stukje gember liggen waarna ik dacht heej waarom niet in de grond stoppen en kijken wat het doet nu heb ik dat al een paar maanden zo en heb een pot vol met groene stengels zl ik het maar noemen maar wanneer moet ik ze oogsten etc mvg tommeke
Dag Tommeke,
Je kunt vanaf eind oktober, begin november oogsten. Zet de plant wel op een beschutte plek vanaf eind september, want dan wordt het te koud. Als je een kas hebt kan het daarin, anders even binnenshuis zetten. Succes!
ik wil het nu nog gaan proberen, maar is dit wel een goed jaargetijde?
Beste Angelo, ik ga da vandaag proberen met het schaaltje water, ik ben nl zot van gember,hopelijk lukt Hey want ikzelf heb bruine vingers..😂.
Ik hou je op de hoogte.
Ben
Ps werkt dat hetzelfde met kurkuma?
Hallo Ben,
Leuk dat je dit wil proberen! 🙂
Lukt supergoed!
Met kurkuma kan het in principe ook, maar dan stop je de knolletjes beter meteen in de grond.
Veel succes!
Top idee Angelo, ga het morgen ook proberen. Daar we toch ook wat gember gebruiken en tamelijk duur in winkel is. Rest moestuintje is dit jaar best geslaagd, hoop dit nu ook.
En mij ook gelijk op je youtube kanaal abonneren. Iquest
Wanneer kan je beginnen met ze in water te leggen? Kan dit nu al (eind februari)?
heel tof bedakt
Bij mij gingen de knollen aan het rotten nadat ze een week in het water lagen
Wat doe ik fout
Ik zie de scheurtjes komen zo leuk om te doen, heel benieuwd of het mij gaat lukken. Hoe groot moeten de scheurtjes zijn voor zeer in de aarde kunnen?
Bedoel natuurlijk scheutjes
Dag Angelo,
Ik ben het ook aan het proberen! De gember ligt nu één week in het water, maar het water stinkt echt enorm! En de gemberstokken worden een beetje zacht. Ik heb telkens lauwwarm water toegevoegd totdat de gember half onderwater staat. Daarna zet ik het op een warm plekje op de vloerverwarming.
Zijn mijn wortelstokken aan het rotten? Kan ik ze nog in de grond stoppen?
Ik hoor graag van je!
Groet, Anne