Moestuin
Zelf tomaten kweken: mijn tips
mei
Mijn grootste moestuinliefde? Tomaten. En dat zeg ik zomaar, zonder schaamrood op de wangen. Ik kweek ze al jaren, en elke keer opnieuw weten ze me te verbazen. Dan denk ik: hoe is het toch mogelijk dat één klein zaadje straks weer van die lekkernijen produceert? Leun achterover en laat je verrassen door de diversiteit die deze vrucht je oplevert.
Enkele teelttips
- Verwijder regelmatig de okselscheuten, de zogenaamde dieven. Ze stelen energie en zorgen voor chaos in de kas. 1 keer per week is aangewezen.
- Zet de deur en het raam van je kas dag-en nacht open, dat voorkomt condensatie.
- In juli en augustus groeien tomaten ontzettend snel. Bind ze wekelijks vast aan een stevige bamboestok, of leid ze via een touw naar boven.
- Beschik je niet over een kas en groeien je tomaten in de openlucht? Zorg dan voor een goede luchtcirculatie tussen je planten. Haal desnoods wat overtollige bladeren weg.
- Tomaten die in de kas groeien hebben je hulp hard nodig bij de bestuiving van hun bloemen. Tik elke dag gedurende 2 seconden tegen de steunstok of het touw waar ze tegenaan groeien.
- Houd de temperatuur in je kas onder 35°C. Hogere temperaturen kunnen leiden tot bloemsterfte en zelfs tot een groeistop.
- Hang oude witte bedlinnen op, in de kas. Of leg bamboematten en schaduwdoeken op het dak. Dat laat de temperatuur met een aantal graden zakken.
- Geef matig water, tomaten hebben geen nood aan een dagelijkse gietbeurt. Probeer hooguit 1 keer per week water te geven op een zandgrond en om de twee tot drie weken op een zwaardere leem-en kleigrond.
- Houd het onkruid tussen je planten de baas. Mulch met gemaaid gras, of kies voor stro. Dat houdt de bodem langer vochtig en zorgt ervoor dat onkruidzaden niet kunnen kiemen.
Oogsten en bewaren
Je oogst de hele zomer lang tomaten. Meestal zijn ze rijp vanaf juli en augustus, maar geven ze ook in september nog het beste van zichzelf. Mijn oogsttips:
- Je oogst tomaten wanneer ze hun volledige kleur hebben, ze zachter gaan aanvoelen en zoet beginnen te ruiken.
- Pluk rijpe vruchten met de hand. Neem de vrucht tussen je duim en wijsvinger en maak een draaibeweging naar boven.
- Oogst tomaten met het zogenaamde kroontje, dat komt de bewaring ten goede.
- Grote vruchten, die niet makkelijk in één beweging te oogsten zijn, knip je met een snoeischaar van de plant.
- Alleen gave vruchten kun je lange tijd bewaren. Beschadigde exemplaren verwerk je beter meteen.
- Leg tomaten nooit in de koelkast en al helemaal niet in de fruitschaal, samen met bananen of appels. In de koelkast verliezen ze smaak en textuur, door het fruit worden ze snel overrijp. Geef ze een apart plekje in een schaal, of bewaar ze in een koele garage of een opberghok.
- Leg tomaten nooit op elkaar, dan gaan ze sneller schimmelen en worden ze zacht. Schik ze in een bakje, naast elkaar.
Feit of fabel?
Plant basilicum naast tomaten, ze houden vervelende insecten op een afstand.
-> Door de aromatische geur die ze verspreiden is de kans op witte vlieg inderdaad opvallend kleiner. Ze groeien dus prima in elkaars buurt.
Steek een koperdraadje door de stam van een tomatenplant, dan voorkom je de aardappel-of tomatenplaag.
-> Fabel. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat deze methode je helpt om de tomatenplaag te voorkomen.
Kerstomaatjes hoef je niet te dieven.
-> Feit, noch fabel. Elke tomatenvariëteit, met uitzondering van de dwergstruikjes, kun je maar beter dieven. Tomaten die je niet dieft, en dan met name de kerstomaatjes, groeien snel en zorgen in geen tijd voor chaos. Omdat de bladeren dan door elkaar groeien is er geen goede luchtcirculatie, waardoor schimmels vrij spel krijgen.
Problemen én oplossingen
Toegegeven; tomaten zijn niet de makkelijkste vruchten om te kweken. Ze zijn onderhevig aan schimmels en ziekten, ze hebben vaker verzorging nodig dan pakweg een kropje sla en ze laten langer op zich wachten. Gelukkig zijn er oplossingen om je teelt wel te doen slagen:
- Gebarsten vruchten: je geeft te veel en te vaak water. De plant stuwt het overtollige vocht naar de vruchten. Die vruchten komen onder een grote spanning te staan en gaan als gevolg daarvan barsten.
- Neusrot: de temperatuur in je kas of in de directe omgeving van je planten schommelt te hevig. Er is mogelijk ook een tekort aan calcium, waardoor de celwanden van de vrucht schade oplopen.
- Bloemsterfte: de zon was te hevig en/of de temperatuur in je kas liep te hoog op. Probeer tijdig te beluchten en grijp in door een schaduwdoek op te hangen. Afgestorven bloemen komen niet meer terug, helaas.
- Phytophthora of tomatenplaag: je planten groeien in een te vochtige omgeving. Ze kregen langdurig water op de bladeren of werden aangestoken door aardappelen, die in de buurt groeien. Tomaten die in de openlucht groeien, doen dat het best onder een afdakje. Planten die in de kas groeien moeten goed worden belucht, om condensatie te vermijden.
- Vogelvraat: tomaten bestaan uit hoofdzakelijk water. Ze zijn dorstlessend voor vogels, die in droge periodes genoodzaakt zijn om hun vocht ergens anders te halen. Bescherm je planten met een net of, diervriendelijker, voorzie ondiepe waterschaaltjes waarin ze kunnen baden en waaruit ze kunnen drinken.
- Neerhangende bladeren: in de meeste gevallen wijzen neerhangende bladeren niet op een ernstige ziekte, maar is het een manier om geen extra water te verdampen. De plant sluit haar poriën af en gaat in een soort rustmodus. ’s Avonds laat herstelt de plant en komen de bladeren weer normaal te hangen. Blijven de bladeren echter verlept? Dan is er wellicht meer aan de hand. Fusarium is een bekende bodemziekte, een virus waar je helaas niets kunt tegen beginnen.
Winkelwagentje
Hallo Angelo, kun je i.p.v. basaltmeel ook lavameel gebruiken voor de snijwondjes bij de tomaten?
Groetjes, Marjoleine
Beste Angelo,
Sinds kort ben ik de trotse eigenaar van een kleine serre. Ik heb tomaten gezaaid in potjes. Die staan nu in de woonkamer. Wanneer mogen ze in de serre? Ik bedoel dan wel in de potjes voorlopig nog.
wat te doen als je de tomaten te sterk besproeidt hebt tegen de plaag ?
hallo
heb vrienden die een biologische boerderij in Wallonie willen opstarten en zeker veel tomaten willen kweken.
waar kan ik voor hun veel verschillende biologische zaden kopen aub?
hoeveel tomaten kun je oogsten van één plant?
Hallo Angelo, bedankt voir alle Goeie raad en tips, wij hebben een probleem met de tomaten plantjes ze staan buiten onder een dak, de bladrand droogd op ik vind geen oplossing aan ons probleem kun je ons helpen, alvast bedankt.
Beste,
onze tomatenplanten in de serre groeien niet welig genoeg volgens mij. Ze krijgen om de 2 dagen een half uur water via verdruppelaar. Hoe dikwijls moet je de planten bijmesten ?
Hallo Angelo, wat is jouw tip om witte vliegjes te bestrijden bij de tomatenplant? Alvast dank!
kun je het afgetrokken blad van de tolaten eronder laten liggen als mulch , of heb je dan toch meer kans op de schimmel ?
Hallo Angelo,mijn tomaten hebben weinig zon,juist in de late namiddag een uurtje of iets meer. Ik heb geen enkele goede plaats.Wat kan ik dan doen? Kan ik nu nog tomaten planten? Kan je soms planten kopen die al goed doorgroeid zijn? Radeloos 😬